Advies juristen: EU moet maatregelen tegen Israël nemen

STRAATSBURG (ANP) – De Europese Unie moet maatregelen tegen Israël nemen om niet medeplichtig te zijn aan de voortdurende schendingen van het internationaal recht door Israël. Dat stellen juristen in een rapport dat donderdag in het Europees Parlement is gepresenteerd. Het Associatieverdrag tussen de EU en Israël moet deels of helemaal worden opgezegd, adviseren zij. Niet om de huidige mensenrechtenschendingen in Gaza, maar omdat Israël al jaren het internationale recht op de bezette Westelijke Jordaanoever schendt.

Twee juristen gespecialiseerd in Europees en internationaal recht van de Universiteit van Groningen en Leuven komen tot deze en andere aanbevelingen na het fileren van een advies van het Internationaal Gerechtshof (IGH) van vorig jaar juli. Daarin stelt het Hof dat Israël al jarenlang op de bezette Westelijke Jordaanoever het internationale mensenrecht en internationaal humanitair recht schendt.

Adviezen van het Hof zijn niet bindend, maar wel gezaghebbend. “We wilden weten wat de juridische gevolgen van het advies voor de EU en het beleid van de lidstaten zijn”, vertelt de Nederlandse Europarlementariër Tineke Strik (GroenLinks-PvdA). Samen met vier Europarlementariërs uit verschillende fracties heeft ze de juristen onafhankelijk onderzoek laten doen.

De conclusies zijn pittig, vindt Strik. Naast deels of gehele opschorting van het Associatieverdrag moeten de EU en de EU-lidstaten de wapenleveranties aan Israël herzien, een visumplicht invoeren voor Israëlische kolonisten en de import van producten uit bezet gebied verbieden, adviseren de juristen.

Het “meest schokkende” vindt Strik dat de juristen dit adviseren op basis van het handelen van Israël, nog voor de terreuracties van Hamas in Israël op 7 oktober 2023. “Al voor die tijd hadden de EU en de lidstaten moeten stoppen met het ondersteunen van Israël. Kun je nagaan wat er nu moet worden gedaan als je alles meeneemt wat er daarna is gebeurd.”

Als de EU en de lidstaten Israël blijven steunen terwijl het land blijft doorgaan met het schenden van internationale rechten, kunnen zij voor de rechter worden gedaagd, waarschuwen de juristen. De EU en de lidstaten verzuimen dan hun internationale wettelijke verplichtingen om het internationaal recht “te handhaven en toe te passen”.

EU-buitenlandchef Kaja Kallas krijgt het rapport. Maandag vergadert Kallas met de EU-ministers van Buitenlandse Zaken over het Associatieverdrag, dat handelsvoordelen oplevert.

Bron: ANP