Directeur Duitsland Instituut: Merz moet compromissen sluiten

AMSTERDAM (ANP) – Of de leider van CDU/CSU Friedrich Merz snel een nieuwe regering kan vormen, hangt af van zijn “onderhandelingskunst en mogelijkheid om compromissen te sluiten”, zegt directeur van het Duitsland Instituut Amsterdam Ton Nijhuis. Samen met de sociaaldemocratische SPD heeft de conservatieve partij een meerderheid. Wil zo’n coalitie werken, dan moet ze voorkomen dat zelfs kleine verschillen worden “opgeblazen tot politieke problemen”, zoals in de vorige regering gebeurde.

Democratische middenpartijen blijven ook na de verkiezingen van zondag het grootst in Duitsland, maar volgens Nijhuis voelen zij de druk van het radicaal-rechtse AfD, dat tweede werd. “Duitsland kampt al jaren met allerlei problemen, zoals het gebrek aan economische groei. Tot nu toe zijn coalities niet in staat geweest om echte oplossingen aan te dragen voor problemen rond migratie, interne veiligheid en die kwakkelende economie.”

In Duitsland wordt de komende regeerperiode volgens de Duitslandspecialist gezien als “de laatste kans” om te laten zien dat het democratische midden in staat is om oplossingen te bieden. Nijhuis ziet vooral een kans in de ontwikkeling van de militaire capaciteit van Duitsland. “Europa moet steeds meer voor haar eigen veiligheid zorgen. Investeren in militaire technologie kan ook een impuls zijn voor de Duitse economie.”

De “grote verrassing” van de verkiezingen is volgens Nijhuis Die Linke, die bijna 9 procent van de stemmen kreeg. In de peilingen was nog onduidelijk of de partij de kiesdrempel van 5 procent wel zou halen. Vooral onder jongeren heeft de partij uiteindelijk goed gescoord, zegt Nijhuis. De partij was zeer aanwezig op TikTok en spreekt zich bovendien in tegenstelling tot de SPD sterk uit tegen oorlogsdaden van Israël.

De Groenen werden de vierde partij van het land, net boven Die Linke. Het onderwerp klimaat is volgens Nijhuis in de verkiezingsstrijd op de achtergrond geraakt. “Mensen zijn bang dat het allemaal te duur wordt.” Dat terwijl klimaat “toch geen onbelangrijk thema” is. Nijhuis ziet voor De Groenen de komende jaren vooral een rol in het “levend houden” ervan.

De Duitse kiezer is al met al volgens Nijhuis “vrij conservatief”. “Mensen willen continuïteit. De grote partijen spelen daarop in door te zeggen: we moeten veranderen, maar u zult er niets van merken. Dat gaat natuurlijk niet.”

Bron: ANP